Ngày 8/12 vừa qua, Masan Group ra thông cáo báo chí cho biết, Masan Consumer Holdings (MCH), một công ty con do Masan Group sở hữu 100% đã huy động được 2.100 tỷ đồng thông qua phát hành trái phiếu. 

Điểm đặc biệt của lần phát hành này nằm ở chỗ giao dịch trái phiếu kỳ hạn 10 năm rất hiếm khi được phát hành bởi một công ty ngoài quốc doanh Việt Nam. Lãi suất cố định 8%/năm cho toàn bộ kỳ hạn trái phiếu.

 

Trái phiếu là một chứng nhận nghĩa vụ nợ của người phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu đối với một khoản tiền cụ thể (mệnh giá của trái phiếu), trong một thời gian xác định và với một lợi tức quy định. Đây là một công cụ khá hiệu quả được các doanh nghiệp sử dụng để huy động vốn. Trong trường hợp của MCH, mục đích sử dụng khoản tiền thu được từ trái phiếu sẽ bao gồm các khoản đầu tư vào các doanh nghiệp hàng tiêu dùng.

 

Một trong những lợi thế lớn nhất của trái phiếu là người đi vay có thể đảm bảo chắc chắn rằng lợi suất mà họ phải trả sẽ không biến động mạnh theo thời gian. Đối với khoản vay dài hạn, nếu lãi suất được quy định có thể điều chỉnh, chi phí đi vay có thể đột ngột tăng lên. Quan trọng hơn và đặc biệt trong bối cảnh lãi suất thấp như hiện nay, phát hành trái phiếu sẽ giúp tiết kiệm chi phí. 

 

Tuy nhiên, sự ổn định của trái phiếu cũng khiến loại hình này trở nên kém linh hoạt. Khi phát hành trái phiếu, doanh nghiệp phải tuân theo những luật lệ nghiêm ngặt của thị trường trái phiếu và nhìn chung khó có thể điều chỉnh các điều khoản giữa chừng. Chi phí ban đầu của lựa chọn phát hành trái phiếu cũng cao hơn so với đi vay ngân hàng.  

 

Theo số liệu của Dealogic, năm 2014, khối lượng các trái phiếu đáo hạn trong 50 năm được phát hành trên toàn cầu đã tăng lên mức kỷ lục, tính đến tháng 6 đã đạt mức 33,5 tỷ USD. Tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp có kỳ hạn siêu dài được phát hành trong năm 2013 cũng tăng 84% so với năm 2012, lên 56,5 tỷ USD.

 

 

Trên thế giới, doanh nghiệp phát hành trái phiếu có kỳ hạn dài 10 năm hoặc hơn không phải là hiếm. Đặc biệt, đã có những công ty phát hành trái phiếu có kỳ hạn 100 năm và đó thường là những công ty rất lớn. Ví dụ, trong quá khứ, những công ty tỷ đô như Walt Disney Company và Coca-Cola đã từng phát hành trái phiếu có kỳ hạn 100 năm.  

 

Trái phiếu có kỳ hạn 100 năm phát triển mạnh nhất trong thời kỳ giữa những năm 1990 đến đầu những năm 2000. Hầu hết được mua vào các năm 1993, 1996 và 1997. 

 

Chỉ có duy nhất 1 công ty đã từng phát hành trái phiếu 100 năm tới 2 lần (năm 1997 và năm 2005) là Norfolk Southern Corp – một công ty vận tải của Mỹ. Ngoài ra, Walt Disney, Coca-Cola, Federal Express Corp., Ford Motor Co. và IBM là những công ty đã gia nhập câu lạc bộ này. Lãi suất thường thấy nằm giữa khoảng 7% đến 8%.  

 

Các trái phiếu này thường đi kèm theo lựa chọn cho phép bên phát hành hoàn trả một phần hoặc toàn bộ nợ trước khi đến thời gian đáo hạn. Ví dụ, trái phiếu kỳ hạn 100 năm do Disney phát hành năm 1993 đáng lẽ sẽ đáo hạn vào năm 2093, nhưng công ty này có thể bắt đầu trả nợ vào bất kỳ lúc nào sau 30 năm (tức là năm 2023).

 

Các công ty phát hành trái phiếu dài hạn bởi mục tiêu của bất kỳ doanh nghiệp nào cũng là tạo ra lợi nhuận từ nhu cầu của thị trường. Khi trái phiếu có kỳ hạn 100 năm, sẽ xuất hiện một nhóm các nhà đầu tư có nhu cầu rất lớn. Đặc biệt, một số nhà đầu tư định chế sử dụng trái phiếu 100 năm để kéo dài thời hạn của danh mục đầu tư trái phiếu nhằm đáp ứng một số mục tiêu về kỳ hạn. 

 

Trên thế giới, các công ty bảo hiểm nhân thọ và các quỹ hưu trí là những khách hàng tiềm năng nhất của loại trái phiếu này bởi họ cần một loại tài sản có kỳ hạn tương ứng với các nghĩa vụ nợ dài hạn. Prudential Insurance và Aviva Life Insurance đã mua trái phiếu 100 năm của Coca-Cola năm 1993. 

 

Một số chuyên gia phân tích cho rằng nhu cầu về trái phiếu dài hạn là một chỉ số thể hiện thái độ của người tiêu dùng đối với công ty. Ai có thể mua trái phiếu có kỳ hạn 100 năm nếu họ không tin rằng công ty đó sẽ tồn tại lâu dài?